Breaking News


संधि विच्छेद
संधि में पदों को मूल रूप में पृथक कर देना संधि विच्छेद है . जैसे - धनादेश = धन + आदेश . यहाँ पर कुछ प्रचलित संधि विच्छेदों को दिया जा रहा है ,जो की विद्यार्थियों के बड़े काम आएगी .

स्वाधीन = स्व + आधीन ( दीर्घ संधि )
पुस्तकालय = पुस्तक + आलय ( दीर्घ संधि )
प्रधानाध्यापक = प्रधान + अध्यापक ( दीर्घ संधि )
स्वाध्याय = स्व + अध्याय ( दीर्घ संधि )
सर्वाधिक = सर्व + अधिक  ( दीर्घ संधि )
योजनावधि = योजन + अवधि  ( दीर्घ संधि ) 
विद्यालय = विद्या + आलय  ( दीर्घ संधि )
अन्तकरण = अंत + करण ( विसर्ग संधि )
अंतपुर = अंत : + पुर (विसर्ग संधि )
अनुयय = अनु + अय (यण संधि )
अन्वेषण = अनु + एषण (यण संधि )
अन्तर्निहित = अंत: + निहित (विसर्ग संधि )
अंतर्गत = अंत: + गत ( विसर्ग संधि )
अंतर्ध्यान = अंत : + ध्यान (विसर्ग संधि )
अन्योक्ति = अन्य + उक्ति (गुण संधि )
अंडाकार = अंड + आकार ( दीर्घ संधि )
अनायास = अनु + आयास ( व्यंजन संधि )
अन्वित = अनु + इत ( यण संधि )
अनूप = अनू + ऊप ( व्यंजन संधि )
अनुपमेय = = अनु + उपमेय ( दीर्घ संधि )
अंतर्राष्ट्रीय = अन्तः + राष्ट्रीय ( विसर्ग संधि )
अनंग = अन + अंग ( व्यंजन संधि )
अजन्त = अच् + अंत (व्यंजन संधि )
अध्याय = अधि + आय ( यण संधि )
अध्ययन = अधि + अयन ( यण संधि )
अधीश = अधि + ईश (दीर्घ संधि )
अधिकांश = अधिक + अंश ( दीर्घ संधि )
अधोगति = अध : + गति ( विसर्ग संधि )
अब्ज = अप + ज ( व्यंजन संधि )
अभ्यस्त = अभि + अस्त ( य ण संधि )
अहोरूप = अह : + रूप ( विसर्ग संधि )
आकृष्ट = आकृष + त (व्यंजन संधि )
अविष्कार = आवि : + कार ( विसर्ग संधि )
इत्यादि = इति + आदि (यण संधि )
आत्मावलंबन = आत्मा + अवलम्बन ( दीर्घ संधि )
आत्मोसर्ग = आत्म + उत्सर्ग ( गुण संधि )
आध्यात्मिक= आधि + आत्मिक (यण संधि)
अत्यधिक = अति + अधिक (यण संधि )
अत्यावश्यक = अति + आवश्यक (यण संधि )
इत्यादि = इति + आदि ( गुण संधि ) 
परोपकार = पर + उपकार ( गुण संधि )
नरोत्तम = नर + उत्तम ( गुण संधि )
अल्पायु = अल्प + आयु  (दीर्घ स्वर संधि ) 
मंगलाकार = मंगल + आकार (दीर्घ स्वर संधि ) 
मत्स्याकार = मत्स्य + आकार (दीर्घ स्वर संधि ) 
मध्यावकाश = मध्य + अवकाश (दीर्घ स्वर संधि ) 
विद्याध्ययन = विद्या + अध्ययन (दीर्घ स्वर संधि ) 
चिरायु = चिर + आयु (दीर्घ स्वर संधि ) 
तथास्तु = तथा + अस्तु (दीर्घ स्वर संधि ) 
परमेश्वर = परम + ईश्वर (दीर्घ गुण संधि ) 
महोदय = महा + उदय (दीर्घ गुण संधि ) 
पदोन्नति = पद + उन्नति (दीर्घ गुण संधि ) 
विद्दोत्मा = विद्या + उत्तमा (दीर्घ गुण संधि ) 
सर्वोच्च = सर्व + उच्च (दीर्घ गुण संधि ) 
प्रत्येक = प्रति + एक (यण स्वर संधि) 
कुर्मावतार = कूर्म + अवतार (दीर्घ स्वर संधि ) 
नागाधिराज = नाग + अधिराज (दीर्घ स्वर संधि ) 
अनावृष्टि = अन + आवृष्टि (दीर्घ स्वर संधि ) 
पीताम्बर = पीत + अम्बर (दीर्घ स्वर संधि ) 
मतानुसार = मत + अनुसार (दीर्घ स्वर संधि ) 
युगानुसार = युग + अनुसार (दीर्घ स्वर संधि ) 
व्ययामादी = व्यायाम + आदि (दीर्घ स्वर संधि ) 
सत्याग्रही = सत्य + आग्रही (दीर्घ स्वर संधि ) 
समांनातर = समान + अंतर (दीर्घ स्वर संधि ) 
स्वाभिमानी = स्व + अभिमानी (दीर्घ स्वर संधि ) 
गुरुत्वाकर्षण = गुरुत्व + आकर्षण (दीर्घ स्वर संधि )




हिमांचल = हिम + अंचल (दीर्घ स्वर संधि )
हिमालय = हिम + आलय (दीर्घ स्वर संधि ) 
अश्वारोही = अश्व + आरोही (दीर्घ स्वर संधि ) 
क्रोधाग्नि = क्रोध + अग्नि (दीर्घ स्वर संधि ) 
अखिलेश = अखिल + ईश (दीर्घ स्वर संधि ) 
परोपकार = पर + उपकार (दीर्घ स्वर संधि ) 
महर्षि = महा + ऋषि (दीर्घ स्वर संधि ) 
महोत्सव = महा + उत्सव (दीर्घ स्वर संधि ) 
यथोचित = यथा + उचित (दीर्घ स्वर संधि ) 
रहस्योदघाटन = रहस्य + उद्घाटन (दीर्घ स्वर संधि ) 
लोकोक्ति = लोक + उक्ति (दीर्घ स्वर संधि ) 
सर्वोत्तम = सर्व + उत्तम (दीर्घ स्वर संधि ) 
अत्यधिक = अति + अधिक (यण स्वर संधि) 
अखिलेश्वर = अखि + ईश्वर (गुण स्वर संधि ) 
महोत्सव = महा + उत्सव (गुण स्वर संधि ) 
आत्मोत्सर्ग = आत्मा + उत्सर्ग (गुण स्वर संधि ) 
जीर्णोद्धार = जीर्ण + उद्धार (गुण स्वर संधि ) 
धनोपार्जन = धन + उपार्जन (गुण स्वर संधि ) 
स्वेच्छा = स्व + इच्छा (गुण स्वर संधि ) 
मरणोत्तर = मरण + उत्तर (गुण स्वर संधि ) 
प्रत्यक्ष = प्रति + अक्ष  (यण स्वर संधि) 
प्रत्याघात = प्रति + अघात  (यण स्वर संधि) 
स्वालंबन = स्व + अवलंबन (दीर्घ स्वर संधि ) 
कालांतर = काल + अंतर (दीर्घ स्वर संधि ) 
दोषारोपण = दोष + आरोपण (दीर्घ स्वर संधि ) 
निम्नाकित = निम्न + अंकित (दीर्घ स्वर संधि ) 
मदांध = मद + अंध (दीर्घ स्वर संधि ) 
स्वर्णाक्षरों = स्वर्ण + अक्षरों (दीर्घ स्वर संधि ) 
महत्वाकांक्षा = महत्व + आकांक्षा (दीर्घ स्वर संधि )
भावुक = भौ + उक (अयादि संधि)
भास्कर = भा: + कर (विसर्ग संधि )
भानूदय = भानु + उदय (दीर्घ संधि )
भावोन्मेष = भाव + उदय ( गुण संधि )
भिन्न = भिद + न ( व्यंजन संधि )
भूर्जित = भू + उर्जित (दीर्घ संधि )
भूदार = भू + उदार ( दीर्घ संधि )
भूषण = भूष + अन ( व्यंजन संधि )
भगवतभक्ति = भगवत + भक्ति ( व्यंजन संधि )
मतैक्य = मत + एक्य ( वृद्धि संधि )
मनस्पात = मन : + ताप (विसर्ग संधि )
मनोहर = मन : + हर (विसर्ग संधि )
मनोयोग = मन : + योग (विसर्ग संधि )
मनोरथ = मन : + रथ (विसर्ग संधि )
मनोविकार = मन : + विकार ( विसर्ग संधि )
महत्व = महत + त्व ( व्यंजन संधि )
महालाभ = महान + लाभ (व्यंजन संधि )
महिष = महि + ईश ( गुण संधि )
मायाधीन = माया + अधीन ( दीर्घ संधि )
महामात्य = महा + अमात्य (दीर्घ संधि )
यज्ञ = यज + न ( व्यंजन संधि )
राज्याभिषेक = राज्य + अभिषेख (दीर्घ स्वर संधि ) 
स्वाध्याय = स्व + अध्याय (दीर्घ स्वर संधि ) 
परमावश्यक = परम + आवश्यक (दीर्घ स्वर संधि ) 
शरीरांत = शरीर + अंत (दीर्घ स्वर संधि ) 
स्वाधीनता = स्व + आधीनता (दीर्घ स्वर संधि ) 
पुलकावली = पुलक + अवलि (दीर्घ स्वर संधि ) 
राज्यगार = राज्य + आगार (दीर्घ स्वर संधि ) 
सत्याग्रह = सत्य + आग्रह (दीर्घ स्वर संधि ) 
तमसावृत = तमसा + आवृत (दीर्घ स्वर संधि ) 
गौरवान्वित = गौरव + अन्वित (दीर्घ स्वर संधि )
अंतर्गत = अंत + गत ( विसर्ग संधि )
सर्वोदय = सर्व + उदय ( गुण स्वर संधि )
वसंतोत्सव = वसंत + उत्सव स्वर संधि
निस्सार = नि: + सार (विसर्ग संधि )
सहानुभूति = सह + अनुभूति ( दीर्घ स्वर संधि
ग्रामोत्थान = ग्राम + उत्थान ( गुण स्वर संधि )
दुसाहस = दु:+ साहस ( विसर्ग संधि)
अत्यधिक = अति + अधिक ( स्वर संधि )
निम्नाकित = निम्न + अंकित ( दीर्घ संधि )
निर्दोष = नि : + दोष ( विसर्ग संधि )
दोषारोपण = दोष + आरोपण ( दीर्घ स्वर संधि )
विद्यालय = विद्या + आलय ( दीर्घ संधि )
सदैव = सदा + एव ( वृद्धि स्वर संधि )
वृहदाकार = वृहत + आकार ( व्यंजन संधि )
परामत्मा = परम + आत्मा ( दीर्घ स्वर संधि )
अश्वारोहण = अश्व + आरोहण ( दीर्घ + sस्वर संधि )
आत्मोत्सर्ग = आत्म + उत्सर्ग ( गुण स्वर संधि )
मनोयोग = मन : + योग ( विसर्ग संधि )
मदांध = मद + अंध ( दीर्घ स्वर संधि )
जगदाधार = जगत + आधार ( व्यंजन संधि )
भुवनेश = भुवन + ईश (गुण स्वर संधि )
लाभान्वित = लाभ + अन्वित ( दीर्घ स्वर संधि )
हिमाच्छादित = हिम + आच्छादित ( दीर्घ स्वर संधि )
मदांध = मद + अंध (दीर्घ स्वर संधि )
जीर्णोद्धार = जीर्ण + उद्धार ( गुण स्वर संधि )
निबुद्धि = नि : + बुद्धि ( गुण स्वर संधि (
अत्यंत = अति + अंत (यण स्वर संधि )
निष्कटक = नि : कंटक (विसर्ग संधि)
नदीश = नदी = नदी + ईश (विसर्ग संधि)
आद्यापि = अद्य + अपि (गुण स्वर संधि )
ततैव = तव + एव ( वृद्धि स्वर संधि )
स्वागत = सु + आगत (स्वर संधि )
स्वाभिमान = स्व + अभिमान (स्वर संधि )
अत्यंत = अति + अंत (स्वर संधि )
पावक = पौ + अक (स्वर संधि )
निर्धन = नि : + धन ( विसर्ग संधि )
निश्चल = नि : + छल ( विसर्ग संधि )
संकीर्ण = सम + कीर्ण ( व्यंजन संधि )
पराधीनता = पर + अधीनता ( स्वर संधि )
निश्चय = नि : + चय (विसर्ग संधि )
सारांश = सार + अंश ( स्वर संधि )
पदारूढ़ = पद + आरूढ़ ( स्वर संधि )
पवन = पो + अन ( स्वर संधि )
इत्यादि = इति + आदि ( स्वर संधि )
निर्जीव = नि : + जीव ( विसर्ग संधि )
निर्भय = नि : + भय ( विसर्ग संधि )
मध्यान्ह = मध्य + याह ( स्वर संधि )
उद्दाम = उत + दाम ( व्यंजन संधि )
संसार = सम + सार ( व्यंजन संधि )
प्रत्यक्ष = प्रति + अक्ष (स्वर संधि )
सम्बन्ध = सम + बंध ( व्यंजन संधि )
अत्याचार = अति + आचार ( स्वर संधि )
अन्याय =  अन + न्याय ( स्वर संधि )
अभ्युदय = अभि + उदय ( स्वर संधि )
पुरषोत्तम = पुरुष + उत्तम ( स्वर संधि )
भगवत भक्त = भगवत + भक्त ( व्यंजन संधि )
अंतर्गत = अंत + गत ( विसर्ग संधि )
संतुष्ट = सम + तुष्ट ( व्यंजन संधि )
उत्कृष्ट = उतकृष + त ( व्यंजन संधि )
सन्यास = सन + न्याय ( व्यंजन संधि )
मनोवृति = मन : + वृति ( विसर्ग संधि )
तिरस्कार = तिर : + कार ( विसर्ग संधि )
यद्दपि = यदि + अपि ( स्वर संधि )
रसात्मक = रस + आत्मक ( स्वर संधि )
धिग्दंड = धिक् + दंड ( व्यंजन संधि )
अन्वेषण = अनु + एशण ( व्यंजन संधि )
उलंघन = उत + लंघन ( व्यंजन संधि )
सत्यस्वरूप = सत + स्वरूप ( व्यंजन संधि )
मनोहर = मन : + हर ( विसर्ग संधि )
दुष्परिणाम = दु: + परिणाम ( विसर्ग संधि )
गवेषणा = गम + एषण ( स्वर संधि )
वसंतागमन = वसंत + आगमन ( स्वर संधि )
निर्दलित = नि : + दलित ( विसर्ग संधि )
राजोद्यान = राजा + उद्यान ( विसर्ग संधि )
अंतरपथ = अंत : + पथ (विसर्ग संधि )
उल्लास = उत  + लास (व्यंजन संधि )
दिगंबर = दिक् + अम्बर (व्यंजन संधि )
अनासक्ति = अन + आसक्ति ( व्यंजन संधि )
निर्धूम = नि :धूम ( विसर्ग संधि )
गण्डस्थल = गण्ड: + स्थल (विसर्ग संधि )
यद्पि = यदि + अपि (स्वर संधि )
निर्धात = नि : + घात (विसर्ग संधि )
कालाग्नि = काल+ अग्नि (स्वर संधि )
रविंद्र = रवि + इंद्र (स्वर संधि )
रामायण = राम + आयन ( स्वर संधि )
अमरासन  = अमर + आसन (स्वर संधि )
मृण्मय = मृत + मय  ( व्यंजन संधि )
उन्मुक्त = उत  + मुक्त (व्यंजन संधि )
शरदचंद्र = शरत + चंद्र ( व्यंजन संधि )
वनस्थली = वन : + थली  (विसर्ग संधि )
दुरंत = दु : + अंत ( विसर्ग संधि )
निरंतर = नि : + अंतर (विसर्ग संधि )
सदैव = सदा + एव  ( स्वर संधि )
वहिर्मुख = वहि : + मुख ( विसर्ग संधि )
अत्यंत = अति + अंत (स्वर संधि )



अश्वारोही = अश्व + आरोही (स्वर संधि )
अधिकांश = अधिक + अंश ( स्वर संधि )
स्वागतार्थ = सु + आगत + अर्थ ( स्वर संधि )
परंपरागत = परंपरा + आगत ( स्वर संधि )
उन्मत्त = उत + मत्त ( व्यंजन संधि )
उल्लास = उत + लास ( व्यंजन संधि )
निर्वासित = नि : + वासित ( विसर्ग संधि )
निस्पंद = नि : + पंद ( विसर्ग संधि )
नियमानुसार = नियम + अनुसार ( स्वर संधि )
नवागत = नव + आगत ( स्वर संधि )
नरेश = नर + ईश (स्वर संधि )
स्वागत = सु + आगत (स्वर संधि )
महोत्सव = महा + उत्सव ( स्वर संधि )
प्रत्यक्ष = प्रति + अक्ष ( स्वर संधि )
उद्दाम = उत + दाम (व्यंजन संधि )
निराश = नि : आश (विसर्ग संधि )
पुरस्कार = पुर :+ कार ( विसर्ग संधि )
निराशा = नि :+ आशा (विसर्ग संधि )
परमात्मा = परम + आत्मा ( स्वर संधि )
निरोग = नि : + रोग ( विसर्ग संधि )
निरर्थक = नि : + अर्थक ( विसर्ग संधि )
विनयावत = विनय + अनवत ( व्यंजन संधि )
उद्दत = उत + हत (व्यंजन संधि )
अनायास = अन + आयास ( स्वर संधि )
सूर्योदय = सूर्य + उदय (स्वर संधि )
अंतरंग = अंत : + अंग ( विसर्ग संधि )
प्रतीक्षा = प्रति + इक्षा  ( स्वर संधि )
त्रिपुरारी = त्रिपुर + अरि ( स्वर संधि )
यद्दपि = यदि + अपि ( स्वर संधि )
दिगंबर = दिक् + अम्बर ( व्यंजन संधि )
निरगुन  = नि : + गुण ( विसर्ग संधि )
परमार्थ = परम + अर्थ ( स्वर संधि )
पावक = पौ + अक (स्वर संधि )
अमरासन = अमर + आसन (स्वर संधि )
उज्जवल = उत + ज्वल (व्यंजन संधि )
सन्देश = सम + देश (व्यंजन संधि )
ज्योतिवाह = ज्योति :+ वाह (विसर्ग संधि )
उन्मुक्त = उत + मुक्त (व्यंजन संधि )
अंतरपथ = अंत :+ पथ (विसर्ग संधि )
निश्चय = नि :+ चय (विसर्ग संधि )
स्वर्ग = स्व :+ ग (विसर्ग संधि )
निष्फलता = नि :+ फलता (विसर्ग संधि )
सन्यास = सम + न्यास (व्यंजन संधि )
उन्मद = उत + मद (व्यंजन संधि )
दुर्लभ = दु :+ लभ (विसर्ग संधि )
दुष्कांड = दु :+ काण्ड (विसर्ग संधि )
अत्याचारी = अति + आचारी (स्वर संधि )
नराधम = नर + अधम (स्वर संधि )
तुरंत = दु : + अंत (विसर्ग संधि )
यद्यपि = यदि + अपि (स्वर संधि )
गवेषणा = गो + एषणा (व्यंजन संधि )
उन्मत्त = उत + मत्त (व्यंजन संधि )
अश्वारोही = अश्व + आरोही (स्वर संधि )
रामायण = राम + अयन (स्वर संधि )
अत्याचार = अति + आचार ( स्वर संधि )
समुन्न्नत = सम + उन्नत (स्वर संधि )
शरतचंद्र = शरत + चंद्र (व्यंजन संधि )
महोत्सव = महा + उत्सव (व्यंजन संधि )
नमस्ते = नम: + ते (विसर्ग संधि )
निर्धन = नि: + धन (विसर्ग संधि )
अन्वेषण = अनु + एषण (यण संधि )
संरक्षक = सम + रक्षक (व्यंजन संधि )
अमरासन = अमर + आसन (स्वर संधि )
दिगंबर = दिक् + अम्बर (व्यंजन संधि )
धिग्दन्ड = धिक् + दंड (व्यंजन संधि )
प्रलयोल्का = प्रलय + उल्का (स्वर संधि )

No comments